تعاریف و مفاهیم استاندارد کلان مرکز آمار ایران

امتیاز کاربران


1	نظام ملی آماری ایران	Iran National Statistical System- INSS	نظامی متشکل از دستگاه های اجرایی کشور و شبکه ارتباطی و اطلاعاتی بین آنها با راهبری شورای عالی آمار و مرجعیت مرکز آمار ایران است که تولید، اطلاع رسانی و توسعه آمارهای رسمی کشور را با رعایت اصول بنیادین آمارهای رسمی و در چارچوب قوانین و مقررات کشور بر عهده دارد.
2	آمار رسمی		آمار موردنیاز تصمیم گیریهای حاکمیتی کشور است که توسط دستگاه های اجرایی تولیدو اطلاع رسانی می شود و عنوان آن در "فهرست آمارهای رسمی ایران" قرار گرفته است.
3	فهرست آمارهای رسمی ایران		فهرستی است حاوی عناوین و مشخصات شناسنامه های آمارهای رسمی ایران که توسط مرکز آمار ایران، تهیه و بازنگری می شود و به تصویب شورای عالی آمار می رسد.
4	مرجع رسمی "نظام ملی آماری ایران"		نهادی حاکمیتی، بی طرف و حرفه ای است که به تهیه، انتشار و مستندسازی آمارهای رسمی کشور می پردازد. این مرجع مسئولیت یکپارچه سازی، ساماندهی و ظرفیت سازی در "نظام ملی آماری ایران" را بر عهده دارد و آمار مورد تایید این مرجع به عنوان آمار رسمی کشور منتشر می شود.
5	نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران		نشانی است که توسط مرجع رسمی نظام ملی آماری ایران و برای مدتی معین به آن دسته از عناوین مندرج در "فهرست آمارهای رسمی ایران" داده می شود که پس از ارزیابی کیفی، شایسته دریافت این نشان تشخیص داده شده باشند.
6	پایگاه اطلاعات آماری		پایگاه داده ای است که به عنوان پنجره ای واحد، آمارهای رسمی کشور و ریزداده های قابل انتشار را با سطوج دسترسی معین در دسترس استفاده کنندگان قرار می دهد.
7	محرمانگی آمار		محافظت از داده ها یا اطلاعات مربوط به هر واحد آماری در مقابل افشای غیرمجاز آنها که مصادیق و محدوده آن بر اساس قوانین و مقررات مربوط تعیین می شود.
8	پاسخگویان		اشخاص حقیقی یا حفوفی هستند که در آمارگیری ها، داده هایی درباره واحد آماری ارائه می دهند.
9	داده		واقعیت معمولا عددی که نتایجی از آن قابل استخراج باشد.
10	ریزداده		داده ای در سطح واحد آماری یا شی است.
11	آمار		نوعی از اطلاع که به صورت عددی بیان شده است.
12	اطاع		به نتیجه حاصل از هر گونه عملی مانند دسته بندی، سازمان دهی، ساختاردهی، پردازش یا تفسیر داده ها گفته می شود.
13	داده و اطلاع آماری		هرگونه محصول نظام آماری شامل ریزداده، فراداده، جدول، نمودار، گزارش، تحلیل، تعاریف و مفاهیم، نقشه آماری و ... است.
14	فراداده		هرگونه توضیح یا توصیف در مورد داده های موردنظر است.
15	پاراداده		فراداده ای که به طور خاص در مراحل گردآوری و پردازش داده ها ، تولید می شود.
16	متغیر آماری		یک ویژگی از یک یا چند واحد آماری (شی) که شمارش یا اندازه گیری می شود.
17	آمار گیری نمونه ای		آمارگیری از بخشی از جامعه هدف است که آن بخش با استفاده از روش های نمونه گیری و به منظور براورد ویژگی های موردنظر آن جامعه انتخاب می شود.
18	چارچوب آمارگیری		فهرست ، نقشه یا هر مشخصه ای مرتبط با کل جامعه آمارگیری است که برای دستیابی به واحدهای آن جامعه مورد استفده قرار می گیرد.
19	آمارگیری		فعالیت نظام مند گردآوری یا دستیابی به ویژگی هایی از جامعه هدف در یک مقطع زمانی مشخص است که به سه روش عمده سرشماری، آمارگیری نمونه ای و آمارگیری ثبتی مبنا انجام می شود.
20	جامعه هدف		جامعه ای است که در یک آمارگیری، مطالعه و کسب اطلاعات در مورد حداقل یکی از مشخه های آن، مدنظر است.
21	جامعه آماری		رجوع شود به جامعه هدف.
22	واحد آماری		به هر یک از اعضای جامعه هدف، واحد آماری گویند.
23	جامعه آمارگیری		تمام یا بخشی از جامعه هدف که امکان بررسی و مطالعه آن در عمل، وجود دارد.
24	طرح آمارگیری		طرحی شامل تعیین همه جنبه های مربوط به یک آمارگیری از تعریف یک نیاز آمارگیری تا ارائه خروجی های نهایی است که در برگیرنده موضوعاتی مانند طرح های موضوعی، نمونه گیری، آموزش، اجرایی، نظارت و استخراج است.
25	سرشماری		آمارگیری از تمام واحدهای یک جامعه هدف در یک مقطع زمانی مشخص است. سرشماری در موضوعات مختلف مانند نفوس، مسکن، کشاورزی، صنعت و فرهنگ انجام می شود.
26	شی		در مفاهیم آمارهای ثبتی مبنا، معادل واحد آماری است.
27	گروه شی ها		در مفاهیم آمارهای ثبتی مبنا، معادل جامعه هدف است.
28	ثبت		فهرست کاملی از تمام شی های (واحدهای آماری) درون یک گروه شی ها (جامعه هدف) است. هر شی باید دارای یک شناسه باشد و امکان به روز شدن فهرست وجود داشته باشد.
29	آمار ثبتی مبنا		آماری است که از داده های یک ثبت آماری حاصل می شود.
30	ثبت اداری		ثبتی درون سیستم اطلاعاتی یک سازمان و در راستای وظایف و اهداف دارای آن سازمان است که باید دارای خصوصیات زیر باشد. - تمامی شی های مشمول آن وظیف یا هدف اداری را پوشش دهد. -متغیرهای درون آن ثبت، کاربرد اداری داشته باشند.
31	ثبت آماری		ثبتی است که عموما از پردازش ثبتی آماری ثبت های اداری بدست می آید و در برخی موارد نیز این ثبت از ابتدا با هدف تولید آمار ایجاد می شود.
32	پردازش ثبتی آماری		پردازشی است که طی آن شی ها، گروه شی ها و متغیرهای حاصل با اهداف آماری مطابقت خواهند یافت. این پردازش شامل مواردی مانند ادیت داده ها، اختصاص کد به داده ها، رسیدگی به داده های گمشده، پردازش بر روی زمان های مرجع، ایجاد شی های جدید ( مشتق شده از شی های موجود) و ایجاد متغیرهای جدید (مشتق شده از متغیرهای موجود) است.
33	ثبت پایه		یکی از مهم ترین ثبت های آماری موجود در یک سیستم ثبت های آماری است. ثبت های پایه به عنوان ستون فقرات این سیستم به شمار می رود. و امکان اتصال به شی ء های سایر ثبت ها را دارند.
	سیستم ثبت های آماری		سیستمی است که از تجمیع تمامی ثبت های اماری تشکیل شده باشد.